Композиция "Makh Tsu Di Eygelekh" (Мах цы ди айгелех) — Закрой глаза— была написана для театра гетто и исполнен в гетто певицей Эллой Диамент. Песня была написана Исайей Шпиглем, писателем-поэтом-эссеистом-учителем, пережившим Лодзинское гетто и Освенцим (1906-1990), и композитором-дирижером Давидом Бейглманом (1887-1944).
Давид Бейглман погиб в 1944 году в газовой камере концлагеря в Треблинке, а Борис Мокроусов в 1956 году (ну, или, возможно, чуть раньше) написал (написал?) довольно знаменитую песню для фильма "Весна на заречной улице".
Ничего утверждать не берусь, но, как мне подсказывает интуиция, настолько случайных совпадений быть не может.
דוד בייגלמן
David Beigelman
akh Tsu Di Eygelekh
Бейгельман, Давид
Нашла слова колыбельной Исайи Шпигеля, музыку к которой создал Давид Бейгельман (текст приводится в оригинале и в переводе с идиш на английский; русского варианта не существует):
Makh tsu di eygelekh – ot kumen feygelekh
un krayzn do arum tsukopns fun dayn vig
dos pekl in der hant dos hoyz in ash un brandt
mir lozn zikh, mayn kind, zukhn glik.
di velt hot G-t farmakht un umetum iz nakht
zi vakht af undz mit shoyder un mit shrek.
mir shteyen beyde do in shverer shverer sho
un veysn nit vuhin s’firt der veg.
men hot undz naket bloyz faryogt fun undzer hoyz
in fintsternish getribn undz in feld
un shturem, hogl, vint s’hot undz bagleyt, mayn kind,
bagleyt undz inem opgrunt fun der velt.
***
Close your little eyes,
Soon little birds will come and hover over the head of your crib.
Bags in hand, our home—ashes and fire,
My child, we must seek our fortune.
G-d has closed the world down,
Night is everywhere.
They"re waiting for us with shudders and shrieks.
You and I will endure very difficult times.
We have no idea where our paths will lead us.
Stripped bare, we have been driven from our home,
Chased into the dark woods through storm, hail and wind
We have been led, my child, led to the abyss of the world.
Journal information